01/01/2011

EUA: Nova Iorque e o negocio da educación pública

Artigo tirado de aqui e traducido por nós para galego-portugués.

O enfoque empresarial dos "reformadores" cualifica de fracaso o actual sistema. As chamadas escolas charter son presentadas por Bloomberg como a salvación. O sistema de educación publica máis grande de Estados Unidos é agora manexado como un negocio encabezado por executivos empresariais, cuxas reformas son promovidas por algúns dos homes máis ricos do planeta, incluíndo especuladores financeiros, quen converteron este sector nun "mercado de educación" en que os mestres son empregados que serven a "clientes".

Todo sempre en nome dos nenos, pero en efecto, co modelo empresarial. Nos seus discursos, o secretario saínte de Educación de Nova York, Joel Klein, reiteraba que "o ingrediente secreto do éxito de Estados Unidos é o espírito empresarial", e que ese era o obxectivo da educación. Por tanto, non foi sorpresa que ao concluír este mes o seu oito anos no posto, Klein anunciou que o seu novo emprego será como vicepresidente para mercadeo educativo de News Corp, a transnacional de medios dirixida polo ultraconservador Rupert Murdoch, e que a súa tarefa agora é mellorar a posición desa empresa no "mercado da educación".

Ao anunciar a transición do seu xefe de educación en novembro, o alcalde de Nova York, Michael Bloomberg, eloxiou a Klein por axudar aos máis dun millón de estudantes neoiorquinos, aos que chamou "clientes", a ter "éxito" no século XXI. Aí mesmo anunciou que nomearía a "unha administradora de clase mundial" para substituílo, Cathleen Black, executiva en xefe de Hearst Magazines -a xigantesca empresa de revistas comerciais- e tamén integrante da xunta de directores de Coca-Cola.

Subliñou que para encabezar o Departamento de Educación da cidade non se necesitaba a unha pedagoga -xa que Black ten nula experiencia en asuntos educativos (do mesmo xeito que Klein, quen chegou despois de ser un avogado en Wall Street e fiscal federal)-, senón unha executiva que poida manexar esa enorme burocracia.

Este enfoque empresarial para promover a reforma do sistema de educación nesta cidade forma parte dun debate nacional no que os "reformadores" no poder declararon que o sistema de educación pública é un fracaso, que os cada vez máis escasos recursos non son o problema, senón o feito de que os resultados sexan deplorábeis, porque hai tantos mestres "maos" protexidos por sindicatos demasiado poderosos, que se teñen que crear alternativas, sobre todo escolas semiprivadas, para ofrecer mellores opcións ás familias.

Klein e unha decena doutros secretarios de educación municipal reiteraron esta visión en outubro pasado nun artigo de opinión colectivo no Washington Post, onde afirmaron que "os cambios transformativos requiridos para verdadeiramente preparar aos nosos mozos ante a economía global do século XXI simplemente non se realizarán se non nos desfacemos primeiro de prácticas enraizadas que han estancado ao noso sistema educativo, prácticas que favoreceron aos adultos, non aos nenos". Afirmaron que máis que calquera outro factor, o principal freo ao éxito dos estudantes "é a calidade dos seus mestres", e propoñen aplicar normas empresariais que ante todo avalíen a eficacia dos profesores.

Bloomberg, o home máis rico de Nova York, colocou a reforma da educación como tarefa central do seu goberno, a cal foi eloxiada polos seus resultados, tanto polo ex presidente George W. Bush; o agora mandatario, Barack Obama, e o seu secretario de Educación federal ArneDuncan. Ante o anuncio do retiro de Klein, Duncan expresou que "poucos líderes fixeron tanto para facer avanzar a educación nesta última década como o secretario de Educación: Joel Klein". Durante oito anos, o alcalde e Klein, xunto cos seus simpatizantes en Washington eloxiaron sen césar o éxito das súas reformas e presentado a Nova York como o modelo a seguir pola nación e por outros países.

Pero algo curioso sucedeu no camiño ao "éxito", despois de anos de festinar grandes mellorías nas cualificacións nos exames, todo foi posto en dúbida en xuño, cando o Departamento de Educación de Nova York, que administra os exames estandarizados, foi obrigado a admitir que ditas probas tiñan fallas, o cal implicaba que as cualificacións reportadas e celebradas por Klein e Bloomberg resultaban infladas, ou sexa, os avances que supostamente rexistraban os alumnos da cidade pola reforma, de 2002 até a data, eran case inexistentes. Ningún alto funcionario, incluíndo o alcalde, rendeu contas sobre o que en efecto foi un engano aos alumnos, mestres e pais sobre as melloras na educación, proclamadas tanto nesta cidade como a escala nacional.

Todo empezou en 2002, cando os "reformadores" tomaron a ofensiva ao declarar que era intolerábel o fracaso do sistema e implementaron unha serie de medidas, cuxo obxectivo era mellorar o desempeño escolar con base en exames estandarizados, polos cales serían avaliados alumnos, mestres e directores. Toda oposición foi descualificada e acusada de protexer os privilexios dos mestres. En efecto, a punta de lanza foi o linchamento contra os mestres e o seu sindicato. "Este é un sistema que funciona para os adultos e non para os nenos", declaraban *Klein e o seu xefe Bloomberg, en alusión directa aos docentes e as súas conquistas sindicais. Klein, nun artigo publicado no New York Daily News, en febreiro, insistiu en que os opositores a contar con "máis opcións" para os estudantes e as súas familias, eran "líderes sindicais" que buscaban "manter o controlo".

"Estamos a vivir os tempos máis escuros para os mestres que xamais vin na miña vida", comentou Bill Ayers, veterano profesor de primaria e un dos teóricos educativos máis recoñecidos. Ayers sinalou que os políticos e as xuntas editoriais dos principais medios uníronse nun coro que acusa os docentes de " incompetentes" e "frouxos", así como aos seus sindicatos polo desastre educativo, e así lograron acoutar o debate como un entre "reformadores" fronte aos que defenden o statu quo.

"No pasados cinco anos o ataque contra a educación pública intensificouse a un grao impensábel hai 30 anos", aínda que sinala que isto forma parte dunha arremetida iniciada en 1980 contra toda idea acerca do público, incluíndo as escolas, comentou Ayers en entrevista recente con Truthout.org.

De feito, 50 por cento dos mestres que ingresan ao ensino en Estados Unidos desertan antes de cinco anos, en gran parte polas condicións laborais, pero tamén por desilusión e por un clima cada vez máis hostil, mentres traballan con cada vez menos recursos. Decenas de conversacións da Xornada con mestres de Nova York fan explícita a ira e o desencanto. Moitos veteranos viven contando os días que lles faltan para xubilarse, mentres cantidade de novos mestres xa buscan a forma de saírse do "sistema".

En Nova York, Klein e os seus  "reformadores" promoveron a capacitación rápida de novos mestres e directores, quen foron colocados en centos de novas escolas pequenas; toda unha xeración magxsterial que con pouca experiencia, obediente e capacitada nas novas normas, impulsa o flamante modelo mentres despraza aos mestres con maior antigüidade, vistos como inimigos se non se sumaban, sen protesta, á "reforma".

Pero a xoia da coroa destes trocos foi a promoción, tanto nesta cidade como no resto do país, das chamadas escolas charter, que son cadros de persoal públicos administrados por grupos privados. Existen case 100 na cidade de Nova York (o alcalde desexa duplicar esta cifra), e máis de 4 mil 600 en todo o país. Estas son presentadas por Obama, Bloomberg e outros, como clave para a salvación da educación pública.

Pero como sinala Diane Ravitch, unha das figuras nacionais máis influentes no debate sobre o tema, profesora na Universidade de Nova York e ex subsecretaria de Educación do goberno federal, as charter son "unha forza de privatización" da educación pública.

Este tipo de cadros de persoal, financiados polo erario, non teñen que funcionar coas mesmas normas doutras escolas públicas, adoitan seleccionar aos seus alumnos (en lugar de aceitar a todos), o cal lles permite ofrecer mellores resultados, os seus mestres poden non estar sindicalizados, por tanto, carecen de dereitos laborais e poden aceptar investimentos privados, o que permite que establezan outra regulamentación, algunha en beneficio de provedores de servizos e equipo, e mesmo operan como empresas con fins de lucro. Parte dos seus directores gañan máis que o presidente de Estados Unidos.

As escolas charter son impulsadas por distintas organizacións, pero os seus principais promotores son algúns dos individuos máis poderosos do país. O secretario de Educación de Estados Unidos, Arne Duncan, no seu programa nacional de reforma, Race to the Top (Carreira cara á cima), impón a entidades que desexan competir por miles de millóns en fondos federais á educación, a condición de ter máis escolas charter, así como aplicar máis exames estandarizados.

Bill Gates -o home máis rico do país, e segundo máis adiñeirado do planeta- tamén promove este tipo de "reforma" por conduto da súa fundación. Pero o grupo máis activo en promover as escolas charter -incluso financiando campañas electorais de políticos que poñan o asunto como prioridade nas súas propostas- son administradores dos fondos de especulación financeira coñecidos como hedge funds. Os 25 executivos máis exitosos destes fondos tiveron ingresos de 25 mil millóns en 2009, en plena crise, un total que podería financiar o salario de 658 mil novos mestres, calcula o economista Lles Leopold.

A película Esperando a Superman, dirixida por Davis Guggenheim, o mesmo que fixo a famosa película de Al Gore, Unha verdade incómoda, sobre o cambio climático galardoada co Óscar, é talvez a cinta de propaganda máis potente deste movemento "reformista", cun eloxio ás escolas charter e a condena ás escolas "tradicionais". Con todo, a película oculta algunhas "verdades inconvenientes" no seu argumento en favor deste tipo de cadros de persoal semiprivados. Segundo unha ampla investigación realizada por expertos da Universidade de Stanford, só 17 por cento das charter eran mellores que as escolas públicas tradicionais, segundo despréndese dos resultados nos exames estandarizados; 37 por cento eran peores en comparación, e 46 por cento eran practicamente iguais.

Con todo, como sinala Ravitch, a poderosa maquinaria de propaganda en favor das charter como centro das iniciativas de reforma, incluíndo esta película, preséntanas como a "unha única esperanza para o futuro da nosa sociedade, especialmente para nenos negros e latinos pobres".

Parte deste guión dos "reformadores", agrega Ravitch, é que por fin hai a quen culpar pola deterioración da economía, os problemas de competitividade global, o enfraquecemento do poderío estaduni-dense e o feito de que os mozos non están a estudar ao mesmo nivel que os seus contrapartes noutros países: non é a globalización ou as prácticas financeiras ou a pobreza e a desigualdade, senón "as escolas públicas, os seus mestres, e os seus sindicatos".

Para Ravitch, o enorme poder financeiro e político dos promotores destas reformas ?desde Wall Street a Washington?, " presentan un serio desafío á viabilidade e futuro da educación pública".

A profesora argumenta que o grande debate ao redor do ensino agora é entre aqueles que "cren que a educación pública non é só un dereito fundamental, senón tamén un servizo público vital" e aqueles que cren que o sector privado sempre é superior ao sector público. Di que estes segundos ofrecen opcións de " libre mercado" e privatización, pero que "todas as súas respostas requiren dun traslado de fondos públicos ao sector privado".

"O crack do mercado de valores de 2008 debe ser suficiente para lembrarnos que os administradores do sector privado non teñen un monopolio sobre o éxito", escribiu no New York Review of Books.

Nenhum comentário: