Simon Jenkins. Artigo tirado de SinPermiso (aquí) e traducido por Revolta Irmandiña. Simon Jenkins, xornalista e actual colaborador de The Guardian, The Sunday Times e a BBC, foi director de The Times e The London Evening Standard.
 |
| Os loitadores |
Escribo desde Norteamérica, onde quen se preocupan por Europa só teñen unha pregunta: 1ue demos pasa? Que é esta "crise do euro" que non parece terminar nunca? Que lle sucedeu a Grecia, Portugal, Italia, España, Holanda e agora Francia? É que nos volvemos todos tolos?
O economista Paul Krugman ten unha resposta. Suxire que Europa está hoxe repetindo a década de 1930 "cunha fidelidade cada vez maior nos detalles". Os gobernos, afirma el, están "a cometer un suicidio económico". [1] Cando todos os principios económicos piden ao tesouro que recupera o crecemento, gaste, estimule, inche e reconstrúa a confianza, avogan por unha austeridade aínda maior e uns orzamentos equilibrados, empuxando á súa economía cara á recesión. Actúan así non porque crean que a austeridade vai xerar crecemento, actúan así porque son prisioneiros dun dogma fenecido, o apontoamento do euro.
Nada resulta máis horríbel que ler as crónicas da economía europea de entreguerras, especialmente o idealista ano de 1925, o do "espírito de Locarno". Foi entón cando o chanceler de Exchequer [ministro de Economía británico], Winston Churchill, reintegrou a Grande Bretaña ao padrón ouro. Os salarios veríanse obrigados a baixar para poder competir con Norteamérica e recuperaríase a estabilidade económica da preguerra. Keynes alegou que isto era unha tolemia. A libra atopábase sobrevalorada nun 10% e o resultado consistiría en "o bloqueo das exportacións, desemprego e greves".
Churchill equivocouse e Keynes acertou. Seis anos despois, un goberno laborista en minoría topou co esborralle financeiro e caeu. No verán de 1931, co capital fuxindo do país e os banqueiros ximindo pola austeridade, formouse un goberno de coalición nacional e súbitamente veu abaixo o padrón ouro. A libra deslizouse de 4,85 dólares a 3.40. A pesar das previsións de catástrofe, o clásico histórico de Charles Mowat [2] sobre o período rexistra que apenas se moveu unha folla". Non houbo revolución nas rúas, e a desvalorización non suscitou maior interese "que un esbirro casual". En catro anos, a produción industrial británica aumentara un 25%, mentres que o desemprego caía de 3 a 2 millóns.
A historia de cando en cando repítese, mais as súas leccións, si. O Banco de Inglaterra e o Tesouro atópanse atrapados nunha ortodoxia similar á dos seus antecesores da preguerra. Sosteñen que a inflación é a maior maldición que pode afectar á economía británica, e isto mesmo mentres planifican o maior derrube da demanda que sufriu Grande Bretaña desde a guerra. Cando se aveñen a imprimir máis moeda a modo de expansión cuantitativa, non se atreven a deixar que se filtre ao consumo por medo á inflación. Non se engurran nin sequera cando fecha unha cuarta parte das tendas da rúa maior. Actúan como médicos que deixan aos enfermos na neve para ver quen sobrevive. Porén bótanlle diñeiro aos banqueiros amigos e ven como desaparece nas fauces de directores e especuladores de paraísos fiscais. E reparten millares de millóns para apontoar un euro do que nin sequera son membros.
Keynes tiña razón en 1925, e demostrou estar no certo en 1931. As taxas de cambio flexíbeis constitúen unha forma máis indolora de forzar á baixa os custos laborais e promover o comercio que a austeridade gobernamental. A inflación supón un modo mellor de aliviar a débeda. O remedio dunha demanda deprimida consiste nun aumento da demanda, é así de sinxelo. O risco de inflación en Grande Bretaña é actualmente trivial comparado co de deflación e recesión. E a moeda de Gran Bretaña pode flotar polo menos. Imaxinemos o que sería formar parte do euro e ter que comerciar afrontando unha libra cun valor probablemente un 20% máis alto que hoxe.
Apenas pasa un mes sen outra crise do euro e máis imposición de austeridade. É coma se Keynes non vivise nunca. Con todo, a auga resístese a correr monte arriba. Os países gravosamente endebedados necesitan desde logo reestruturar o seu sector público a longo prazo -e teñen planos plausíbeis para levalo a cabo- mais non poden pagar a débeda, a curto ou a longo prazo, cando están en recesión. Aumentar o desemprego e suprimir a demanda impide o crecemento e non lle resulta a ninguén útil.
Peor aínda, a austeridade prolongada está a minar a mesma autoridade que se require para pola en práctica. E cando caen os gobernos, non pode aplicarse ningún paquete. O mes pasado obrigouse a Grecia a unha suspensión de pagos de facto. Quen compraría hoxe bonos españois? Que valor ten un ministro de finanzas holandés? A que prezo a firma de Nicolas Sarkozy nun acordo de rescate? Mentres o euro manteña agrilloada a economía continental na austeridade, non conseguirá nunca estabilidade política ou un retorno ao crecemento.
O euro foi un soño de Locarno. Era o último do século XX, que contemplaba unha fermosa orde nova no que banqueiros e homes de negocios, traballadores e campesiños, camiñarían ombreiro con ombreiro, cantando a Oda á alegría. Todos os custos laborais equipararíanse. Produciríase unha integración fiscal e regulatoria en todo o continente. O euro abriría as portas a uns estados unidos de Europa. Irlanda e Grecia serían a Alemaña o que Nevada é a Nova York. O euro apertaría e ensancharía aos pobos de Europa ata que fosen un.
Este concepto de unión debe contarse entre os grandes erros da historia. Como outras visións pancontinentais, demostrou non poder competir co fuste torcido da humanidade europea. Os seus acólitos non poden soportar o revisionismo ou tolerar a disidencia. Levaron a Grecia ao caos e a España a unha grave depresión, coa metade dos seus mozos no paro. Aos eurócratas non lles importa. Os seus ingresos están seguros. Non fan máis que danzar en torno ao euro e esixir o seu sacrificio en sangue. Farán de todo, salvo admitir que estaban equivocados.
A única salvación que se ve no horizonte é a democracia. A semana pasada, o electorado francés dixo que non a unha maior austeridade e o goberno holandés caeu polas mesmas razóns. España enfróntase a unha crise similar, e as rúas de Atenas albergan perigos sen conto. Até as sondaxes británicas deixan ver un electorado ao que non convence a lonxevidade do que con calquera baremo sería austeridade suave. Os pobos de Europa xa tiveron bastante. Resulta impensábel a perspectiva de impor ás súas nacións as disciplinas orzamentarias esixidas para máis rescates alemáns.
Europa necesita unha reordenación colectiva de débedas, de suspensión de pagos e moedas que sexa sinxela, da noite para a mañá, seguindo as liñas do acordo de Bretton Woods na postguerra. Eurolandia debe contraerse de forma drástica e hai que recuperar as moedas flotantes. Debemos deixar limpa a lousa. Cometeuse un terríbel erro, mais pode corrixirse, como en 1931. Como entón, os s
O economista Paul Krugman ten unha resposta. Suxire que Europa está hoxe repetindo a década de 1930 "cunha fidelidade cada vez maior nos detalles". Os gobernos, afirma el, están "a cometer un suicidio económico". [1] Cando todos os principios económicos piden ao tesouro que recupera o crecemento, gaste, estimule, inche e reconstrúa a confianza, avogan por unha austeridade aínda maior e uns orzamentos equilibrados, empuxando á súa economía cara á recesión. Actúan así non porque crean que a austeridade vai xerar crecemento, actúan así porque son prisioneiros dun dogma fenecido, o apontoamento do euro.
Nada resulta máis horríbel que ler as crónicas da economía europea de entreguerras, especialmente o idealista ano de 1925, o do "espírito de Locarno". Foi entón cando o chanceler de Exchequer [ministro de Economía británico], Winston Churchill, reintegrou a Grande Bretaña ao padrón ouro. Os salarios veríanse obrigados a baixar para poder competir con Norteamérica e recuperaríase a estabilidade económica da preguerra. Keynes alegou que isto era unha tolemia. A libra atopábase sobrevalorada nun 10% e o resultado consistiría en "o bloqueo das exportacións, desemprego e greves".
Churchill equivocouse e Keynes acertou. Seis anos despois, un goberno laborista en minoría topou co esborralle financeiro e caeu. No verán de 1931, co capital fuxindo do país e os banqueiros ximindo pola austeridade, formouse un goberno de coalición nacional e súbitamente veu abaixo o padrón ouro. A libra deslizouse de 4,85 dólares a 3.40. A pesar das previsións de catástrofe, o clásico histórico de Charles Mowat [2] sobre o período rexistra que apenas se moveu unha folla". Non houbo revolución nas rúas, e a desvalorización non suscitou maior interese "que un esbirro casual". En catro anos, a produción industrial británica aumentara un 25%, mentres que o desemprego caía de 3 a 2 millóns.
A historia de cando en cando repítese, mais as súas leccións, si. O Banco de Inglaterra e o Tesouro atópanse atrapados nunha ortodoxia similar á dos seus antecesores da preguerra. Sosteñen que a inflación é a maior maldición que pode afectar á economía británica, e isto mesmo mentres planifican o maior derrube da demanda que sufriu Grande Bretaña desde a guerra. Cando se aveñen a imprimir máis moeda a modo de expansión cuantitativa, non se atreven a deixar que se filtre ao consumo por medo á inflación. Non se engurran nin sequera cando fecha unha cuarta parte das tendas da rúa maior. Actúan como médicos que deixan aos enfermos na neve para ver quen sobrevive. Porén bótanlle diñeiro aos banqueiros amigos e ven como desaparece nas fauces de directores e especuladores de paraísos fiscais. E reparten millares de millóns para apontoar un euro do que nin sequera son membros.
Keynes tiña razón en 1925, e demostrou estar no certo en 1931. As taxas de cambio flexíbeis constitúen unha forma máis indolora de forzar á baixa os custos laborais e promover o comercio que a austeridade gobernamental. A inflación supón un modo mellor de aliviar a débeda. O remedio dunha demanda deprimida consiste nun aumento da demanda, é así de sinxelo. O risco de inflación en Grande Bretaña é actualmente trivial comparado co de deflación e recesión. E a moeda de Gran Bretaña pode flotar polo menos. Imaxinemos o que sería formar parte do euro e ter que comerciar afrontando unha libra cun valor probablemente un 20% máis alto que hoxe.
Apenas pasa un mes sen outra crise do euro e máis imposición de austeridade. É coma se Keynes non vivise nunca. Con todo, a auga resístese a correr monte arriba. Os países gravosamente endebedados necesitan desde logo reestruturar o seu sector público a longo prazo -e teñen planos plausíbeis para levalo a cabo- mais non poden pagar a débeda, a curto ou a longo prazo, cando están en recesión. Aumentar o desemprego e suprimir a demanda impide o crecemento e non lle resulta a ninguén útil.
Peor aínda, a austeridade prolongada está a minar a mesma autoridade que se require para pola en práctica. E cando caen os gobernos, non pode aplicarse ningún paquete. O mes pasado obrigouse a Grecia a unha suspensión de pagos de facto. Quen compraría hoxe bonos españois? Que valor ten un ministro de finanzas holandés? A que prezo a firma de Nicolas Sarkozy nun acordo de rescate? Mentres o euro manteña agrilloada a economía continental na austeridade, non conseguirá nunca estabilidade política ou un retorno ao crecemento.
O euro foi un soño de Locarno. Era o último do século XX, que contemplaba unha fermosa orde nova no que banqueiros e homes de negocios, traballadores e campesiños, camiñarían ombreiro con ombreiro, cantando a Oda á alegría. Todos os custos laborais equipararíanse. Produciríase unha integración fiscal e regulatoria en todo o continente. O euro abriría as portas a uns estados unidos de Europa. Irlanda e Grecia serían a Alemaña o que Nevada é a Nova York. O euro apertaría e ensancharía aos pobos de Europa ata que fosen un.
Este concepto de unión debe contarse entre os grandes erros da historia. Como outras visións pancontinentais, demostrou non poder competir co fuste torcido da humanidade europea. Os seus acólitos non poden soportar o revisionismo ou tolerar a disidencia. Levaron a Grecia ao caos e a España a unha grave depresión, coa metade dos seus mozos no paro. Aos eurócratas non lles importa. Os seus ingresos están seguros. Non fan máis que danzar en torno ao euro e esixir o seu sacrificio en sangue. Farán de todo, salvo admitir que estaban equivocados.
A única salvación que se ve no horizonte é a democracia. A semana pasada, o electorado francés dixo que non a unha maior austeridade e o goberno holandés caeu polas mesmas razóns. España enfróntase a unha crise similar, e as rúas de Atenas albergan perigos sen conto. Até as sondaxes británicas deixan ver un electorado ao que non convence a lonxevidade do que con calquera baremo sería austeridade suave. Os pobos de Europa xa tiveron bastante. Resulta impensábel a perspectiva de impor ás súas nacións as disciplinas orzamentarias esixidas para máis rescates alemáns.
Europa necesita unha reordenación colectiva de débedas, de suspensión de pagos e moedas que sexa sinxela, da noite para a mañá, seguindo as liñas do acordo de Bretton Woods na postguerra. Eurolandia debe contraerse de forma drástica e hai que recuperar as moedas flotantes. Debemos deixar limpa a lousa. Cometeuse un terríbel erro, mais pode corrixirse, como en 1931. Como entón, os s
resabidos predecirán un desastre, pero eu apostaría o contrario. Tras o axuste, "non se moveu unha folla... non pasou dun esbirro". Volveriamos entón á cordura.
NOTAS:
NOTAS:
[1]Paul Krugman, "Europe´s Economic Suicide", The New York Times, 15 de abril de 2012.
[2] Charles Loch Mowat, Britain Between the Wars, 1918-1940, Cambridge University Press, Cambridge, 1955.
Nenhum comentário:
Postar um comentário