12/10/2011

Ocupade Wall Street frente aos malfeitores

Paul Krugman. Artigo tirado de SinPermiso (aquí) e traducido para o galego por nós. Publicado en 9 de outubro en El País
Cadro cubista de Pablo Picasso.

Aquí está a pasar algo. Non está claro exactamente o que é, pero poida que por fin esteamos a asistir á aparición dun movemento popular que, a diferenza do Tea Party, está enfadado coa xente coa que hai que estar enfadado.

Cando empezaron as manifestacións de Ocupa Wall Street, fai tres semanas, a maioría dos medios informativos desdeñaban os incidentes, se é que se dignaban a mencionalos. Por exemplo, despois de nove días de manifestacións, a Radio Pública Nacional non dera a máis mínima información sobre eles.

Por tanto, o feito de que as manifestacións non só continuasen, senón que ademais crecesen e acabasen volvéndose demasiado importantes para ignoralas, é unha proba da paixón dos que participan nelas. Agora que os sindicatos e un número cada vez maior de demócratas expresan polo menos un apoio matizado aos manifestantes, Ocupa Wall Street empeza a parecerse a un acontecemento importante que, co tempo, mesmo podería chegar a considerarse un punto de inflexión.

Que podemos dicir das manifestacións? O primeiro é o primeiro: a acusación dos manifestantes de que Wall Street é unha forza destrutiva, económica e politicamente é totalmente acertada.

Un cinismo esgotador e a certeza de que nunca se fará xustiza apoderáronse dunha gran parte do noso debate político e, si, eu mesmo sucumbín ás veces. Mentres tanto, resultou fácil esquecer o escandalosa que é realmente a historia das nosas desgrazas económicas. Por iso, no caso de que o esqueceron, foi unha obra en tres actos.

No primeiro acto, os banqueiros aproveitáronse da liberalización para desmandarse (e pagarse unhas espléndidas sumas), inflando unhas enormes burbullas mediante uns préstamos temerarios. No segundo acto, as burbullas picáronse, pero os contribuíntes rescataron aos banqueiros, con moi poucos compromisos a cambio, aínda que os traballadores normais e correntes seguían sufrindo as consecuencias dos pecados dos banqueiros. E no terceiro acto, os banqueiros mostraron o seu agradecemento volvéndose contra a xente que lles salvou e proporcionando o seu apoio -e a riqueza que seguían posuíndo grazas aos rescates- aos políticos que prometeron manter os seus impostos baixos e eliminar a moderada normativa que se estableceu por mor da crise.

Tendo en conta esta historia, como é posíbel non aplaudir aos manifestantes por tomar finalmente partido?

É verdade que algúns dos manifestantes van vestidos de forma estraña ou teñen lemas que parecen absurdos, o que é inevitábel dado o carácter aberto dos acontecementos. Pero e que? A min, polo menos, oféndeme moito máis ver a uns plutócratas con traxes de corte exquisito, que deben a súa permanente riqueza ás garantías do Goberno e quéixanse de que o presidente Obama dixo cousas malas sobre eles, que ver a uns mozos desfarrapados denunciando o consumismo.

Teñan en conta tamén que a experiencia deixou penosamente claro que os homes traxeados non só non teñen ningún monopolio sobre a sabedoría, senón que ademais teñen moi pouca sabedoría que ofrecer. Cando os bustos parlantes de, poñamos por caso, a CNBC se mofan dos manifestantes pola súa falta de seriedade, lembren cantas persoas serias aseguráronnos que non había unha burbulla da vivenda, que Alan Greenspan era un oráculo e que os déficits orzamentarios farían que se disparasen os tipos de interese. Unha crítica mellor aos manifestantes é a súa falta de reivindicacións políticas concretas. Seguramente resultaría útil que os manifestantes se puidesen pór de acordo sobre polo menos algúns cambios políticos que lles gustaría ver promulgados. Pero non deberiamos conceder demasiada importancia á falta de concreción. Está claro que clase de cousas queren os manifestantes de Ocupa Wall Street, e en realidade é aos intelectuais políticos e aos políticos a quen lles corresponde o labor de completar os detalles.

Rich Yeselson, un experto organizador e historiador de movementos sociais, suxeriu que a axuda para as débedas dos estadounidenses que traballan sexa un dos temas centrais das manifestacións. Eu secúndoo, porque dita axuda, ademais de facer xustiza económica, podería contribuír en gran medida á recuperación da economía. E suxeriría que os manifestantes tamén esixan investimentos en infraestruturas -non máis recortes de impostos- para axudar a crear postos de traballo. Ningunha proposta vai converterse en lei no actual clima político, pero a razón principal das protestas é cambiar ese clima político.

E iso abre verdadeiras oportunidades políticas. Non, por suposto, para os republicanos de hoxe día, que instintivamente se pon de parte dos que Theodore Roosevelt alcumaba os malfeitores de gran riqueza. Mitt Romney, por exemplo, quen, dito sexa de paso, probabelmente pague menos impostos con respecto aos seus ingresos que moitos estadounidenses de clase media, condenou rapidamente as manifestacións chamándoas "guerra de clases".

Pero aos demócratas estáselles brindando o que equivale a unha segunda oportunidade. O Goberno de Obama xa desperdiciou antes unha grande cantidade de posíbel boa vontade ao adoptar unhas medidas benignas cos banqueiros que non conseguiron pór en marcha unha recuperación económica, e iso que os banqueiros devolveron o favor volvéndose en contra do presidente. Agora, con todo, o partido de Obama ten a oportunidade de empezar de cero. O único que ten que facer é tomarse esas manifestacións tan en serio como merecen tomarse.

E se as manifestacións incitan a algúns políticos a facer o que deberían estar facendo desde o principio, Ocupa Wall Street sería un éxito clamoroso
.

Nenhum comentário: