Vicenç NAvarro. Artigo tirado de aquí e traducido por nós. A ilustración e tirada de El Roto e tirada de aquí.
No Reino de España, cando se alude a temas económicos de The New York Times inmediatamente pénsase en Paul Krugman, o premio Nobel de Economía. Desde a súa columna nese rotativo, Krugman prové unha visión keynesiana da crise da Eurozona que, con algunhas matizacións, define bastante claramente o que pasa nesta unidade monetaria e por que agora está en profunda crise.
En cambio, en España é pouco coñecido outro columnista de The New York Times, David Brooks, unha das voces máis importantes do pensamento conservador e ultraliberal dos Estados Unidos. Ultimamente, Brooks publicou un artigo, "O espírito de empresa", que tivo moito impacto porque reflicte moi ben o punto de vista das dereitas norteamericanas sobre a crise do euro, e que coincide cos que teñen o goberno alemán e grandes sectores das dereitas, incluíndo as catalás e as españolas. O escrito ten gran interese e publicouse o pasado día 10 neste diario, ARA, que tamén publica frecuentemente artigos de Krugman que presentan unha visión diferente. Para David Brooks, a raíz do problema do euro é o comportamento dos países do sur de Europa-como Grecia, Portugal, España e Italia-, que, vivindo por encima das súas posibilidades, estiveron a gastar dunha forma irresponsábel, pedindo diñeiro aos bancos alemáns e doutros do centro de Europa, que teñen toda a razón de esixir que se lles devolvan. Isto é o que o goberno Merkel está a pedir que se faga. Non é xusto-segundo David Brooks-que os alemáns estean a axudar aos países do sur-a través do Banco Central Europeo (BCE) -, rescatando os países que "teñen uns sectores públicos enormes, moi por encima do que poden pagar". David Brooks defende así a postura da Sra. Merkel, afirmando que Alemaña xa cumpriu a súa deber e agora é o momento en que españois e italianos cumpran o seu. Que Alemaña lles axudase agora, sen máis, sería recompensar un comportamento irresponsábel. Antes de recibir axuda, deben mostrar que poden ser responsábeis. É interesante subliñar que esta visión das causas do que está a pasar é aceptada mesmo entre algúns sectores do equipo económico do socialismo español, tal como documentei recentemente no artigo "Debates sobre a socialdemocracia en España".
O problema de tal teoría é que ignora datos facilmente accesíbeis que mostran o erro dos seus supostos. Vexámolo. En primeiro lugar, os datos non mostran que o Estado español teña un sector público hipertrofiado. O gasto público por habitante é, en España, o máis baixo da UE-15. O mesmo en canto á porcentaxe da poboación adulta que traballa no Estado: é só o 9%, un dos máis baixos da UE-15 (a media da UE-15 é o 15%, e Suecia é o 25%). Onde está a hipertrofia?
Vexamos outro dato. Brooks tamén di que a crise vén do feito de que España se gasta máis do que ten, despois de actuar dunha maneira licenciosa e exuberante durante moitos anos. De novo, os datos non apoian este suposto. O estado español, cando a crise comezou en 2007, estaba en superávit e a débeda pública era dos máis baixos da UE-15. En realidade, España fora o discípulo exemplar dos establishments ultraliberais europeos e o goberno Zapatero recibiu en máis dunha ocasión un grande aplauso (incluíndo da señora Merkel) polas súas medidas de austeridade. Onde está, pois, a exuberancia no sector público?
En cambio, en España é pouco coñecido outro columnista de The New York Times, David Brooks, unha das voces máis importantes do pensamento conservador e ultraliberal dos Estados Unidos. Ultimamente, Brooks publicou un artigo, "O espírito de empresa", que tivo moito impacto porque reflicte moi ben o punto de vista das dereitas norteamericanas sobre a crise do euro, e que coincide cos que teñen o goberno alemán e grandes sectores das dereitas, incluíndo as catalás e as españolas. O escrito ten gran interese e publicouse o pasado día 10 neste diario, ARA, que tamén publica frecuentemente artigos de Krugman que presentan unha visión diferente. Para David Brooks, a raíz do problema do euro é o comportamento dos países do sur de Europa-como Grecia, Portugal, España e Italia-, que, vivindo por encima das súas posibilidades, estiveron a gastar dunha forma irresponsábel, pedindo diñeiro aos bancos alemáns e doutros do centro de Europa, que teñen toda a razón de esixir que se lles devolvan. Isto é o que o goberno Merkel está a pedir que se faga. Non é xusto-segundo David Brooks-que os alemáns estean a axudar aos países do sur-a través do Banco Central Europeo (BCE) -, rescatando os países que "teñen uns sectores públicos enormes, moi por encima do que poden pagar". David Brooks defende así a postura da Sra. Merkel, afirmando que Alemaña xa cumpriu a súa deber e agora é o momento en que españois e italianos cumpran o seu. Que Alemaña lles axudase agora, sen máis, sería recompensar un comportamento irresponsábel. Antes de recibir axuda, deben mostrar que poden ser responsábeis. É interesante subliñar que esta visión das causas do que está a pasar é aceptada mesmo entre algúns sectores do equipo económico do socialismo español, tal como documentei recentemente no artigo "Debates sobre a socialdemocracia en España".
O problema de tal teoría é que ignora datos facilmente accesíbeis que mostran o erro dos seus supostos. Vexámolo. En primeiro lugar, os datos non mostran que o Estado español teña un sector público hipertrofiado. O gasto público por habitante é, en España, o máis baixo da UE-15. O mesmo en canto á porcentaxe da poboación adulta que traballa no Estado: é só o 9%, un dos máis baixos da UE-15 (a media da UE-15 é o 15%, e Suecia é o 25%). Onde está a hipertrofia?
Vexamos outro dato. Brooks tamén di que a crise vén do feito de que España se gasta máis do que ten, despois de actuar dunha maneira licenciosa e exuberante durante moitos anos. De novo, os datos non apoian este suposto. O estado español, cando a crise comezou en 2007, estaba en superávit e a débeda pública era dos máis baixos da UE-15. En realidade, España fora o discípulo exemplar dos establishments ultraliberais europeos e o goberno Zapatero recibiu en máis dunha ocasión un grande aplauso (incluíndo da señora Merkel) polas súas medidas de austeridade. Onde está, pois, a exuberancia no sector público?
Imos agora á exuberancia no sector privado. E aí si que houbo unha grande exuberancia e especulación. Pero, ao parecer, o Sr. Brooks descoñece o papel chave que xogou a banca alemá en facilitar e estimular o endebedamento das institucións financeiras españolas, obtendo no proceso uns beneficios autenticamente exuberantes. A banca privada, tanto española como alemá, e os seus supervisores -tanto o Banco Central Europeo como o Banco de España e o banco central alemán- actuaron cun elevado nivel de irresponsabilidade, no caso dos bancos, e de complicidade , no caso dos bancos centrais. David Brooks, no seu canto á banca alemá, ignora que estaba metida na burbulla inmobiliaria especulativa española até a medula, do cal conseguiu grandes beneficios ata que a burbulla explotou.
E, finalmente, David Brooks tamén ignora como funciona o BCE e a súa relación coa banca alemá. Cando se di que o BCE axuda ao Reino de España comprando débeda pública, non o fai con diñeiro alemán que lle presta a banca alemá. A banca alemá ten unha enorme influencia sobre o BCE, mais o diñeiro do BCE non é diñeiro alemán. O diñeiro do BCE imprímese nas máquinas que producen diñeiro e utilízanse para comprar os bonos públicos de España cuns elevados intereses, co que non custa nin un céntimo ao cidadán alemán ou aos seus bancos. En realidade, o BCE gaña diñeiro non só imprimindo, senón recibindo os intereses.
Ao parecer, Brooks ignora que o feito de que os bancos alemáns e o seu banco central non queiran que se compren bonos públicos non é porque os pensionistas alemáns estean a axudar ao estado español (cousa que non fan), senón porque temen que imprimindo moeda aumente a inflación, o inimigo número un da banca en calquera país. Aquí está o problema. O problema con isto é que, como admitiu o novo director do BCE, Mario Draghi, existe o perigo de que en lugar de inflación teñamos deflación, e terémola se acabamos na grande recesión á que indubidabelmente nos levan as políticas promovidas pola Sra. Merkel e que contan co apoio do Sr. David Brooks e outros pensadores ultraliberais a ambos os dous lados do Atlántico. Así de claro.
Nenhum comentário:
Postar um comentário