Vivan as caenas

Artigo tirado de aquí  e traducido por nós para o galego. O autor, José María Mena, é fiscal aposentado.

"O 'Habichuela' ten o perfil e a catadura moral de Fernando VII", Xosé Manuel Beiras Torrado.

Lembraremos este triste outono. Tiñamos unha pertinaz seca, e non deixa de chover. Tiñamos uns amábeis socialdemócratas desnortados, desorientados pola economía adversa, e, sen preguntarnos, abriron a porta da nosa casa aos usureiros, que agora chaman "os mercados". Fixérono para que as quenllas da especulación internacional non os boten de casa e substitúanlles por lugartenentes de confianza, como en Grecia ou Italia. Pero, coa porta aberta, acaban de entrar. A eles botáronos, e veremos se a nós, os cidadáns do montón, déixannos de realugados na nosa propia casa, ou, peor aínda, envían a alguén que nos embarga até os mobles, a poxa e  nos desafiucía. Por iso lembraremos este chuvioso outono.

En ocasións como esta, volver a mirada cara atrás é reconfortante. Sempre se aprende algo da historia. E, ademais, coa cara volta, podemos ocultar o ruborizo, a tristeza ou a indignación. É case un lugar común repetir que no 18 Brumario, Karl Marx dicía que a historia se repite, primeiro como traxedia e despois como farsa. E aínda que os momentos históricos sempre son cualitativamente distintos, as eventuais semellanzas podemos e debemos atopalas, aínda que só sexa para aprender dos vellos erros. Volvendo a vista atrás, esperemos que as farsas que se nos aveciñan sexan breves, e as súas amarguras soportábeis.

O caso é que as alegrías dos que se alegran co que nos ofrece este outono político lembran ás dos españolitos de 1814, cando recibían ao rei Fernando VII, o desexado, ao berro de "Vivan as cadeas!" que se inmortalizou tal como exclamábano: "Vivan as caenas!".

Fernando VII estaba comodamente aloxado por Napoleón no amábel cativerio de Valençay, mentres os españois batíanse contra o francés, e, ademais, facían a primeira Constitución española, liberal, o máis progresista posíbel naqueles tempos. Mentres tanto, o rei non fixo nada, non moveu un dedo. En todo caso, intrigou no seu exclusivo proveito. Esperou. E un bo día a guerra terminara. España estaba esnaquizada e arruinada. Todos esperaban do rei solucións que el nin prometera nin concretara. Por iso foi recibido en Valencia e en Madrid por un pobo que o esperaba con tal entusiasmo que, segundo as vellas crónicas, os valencianos e madrileños desengancharon os cabalos da carruaxe para arrastralo eles mesmos, en sinal de adhesión. (Con todo parece que ese xesto non era infrecuente, e non tiña o significado de submisión que hoxe tería, senón o máis parecido ao costume toureira de levar aos ombreiros, mais ao bruto, con carroza). E todos (menos os cabalos) gritaban "Vivan as caenas!", esperando que iso lles había de beneficiar dalgún modo.

Pero as cadeas sempre son só iso, cadeas. O desexado non fixo nada do que desexaban. Suprimiu todas as leis que non se axustaban aos seus intereses absolutistas. E cando, despois, as necesidades sociais ameazaron coa reimplantación e consolidación da legalidade derrogada, e o pobo empezou a saír á rúa cantándolle ao rei as coplas do "trágaa, trágaa", non dubidou en chamar á Europa reaccionaria, absolutista, que enviou cen mil soldados franceses, que varreron España, chegando até Cádiz.

Esa é a historia, na súa dimensión tráxica, da que deberiamos aprender. Vexamos a farsa que vén. O actor principal tamén estivo acomodado no retiro da oposición política sen facer nada, sen mover un dedo, sen formular unha soa proposta concreta, esperando que o final da guerra financeira bríndelle unha aclamación indiscriminada. Esa guerra, desde logo, non terminou. Porén si unha batalla que o transportou, como polo ar, en carroza electoral arrastrada por todos os que esperan que lles resolva os seus problemas. E non o fará porque non lle corresponde. El non vén para iso. El é o que enviaron os usureiros, que agora chaman "os mercados", para que, se non o remediamos, infórmenos que somos realugados en nosa propia casa, ou, o que é peor, nos desafiucie, tras embargarnos até os mobles. E cando saian á rúa os que o vían vir, e os desengañados, e os que tiraron da carroza electoral, esixindo o Estado social da Constitución, e a democracia efectiva, e volvan cantar, con nova música, o "trágaa, trágaa", el volverá chamar ás forzas absolutistas, agora financeiras, para que volvan varrer España,  nesta ocasión da farsa, afortunadamente, sen soldados. Agora varren vendendo e comprando, e sempre están, por iso, co gañador. Lembran a Patricio da Escosura, cando dicía aquilo de "non sei se gañamos os conservadores ou os liberais", porque non lles importa quen lles abriu a porta da nosa casa, e quen nos desafiucía.

Desde logo, lembraremos este triste outono político.