Ángel Ferrero. Artigo tirado de SinPermiso (aquí) e traducido por nós.
Romenia ten vinte e un millóns de habitantes, unha extensión de 238.391 quilómetros cadrados e limita con Hungría e Serbia polo oeste, Ucraína e Moldavia polo nordés e Bulgaria polo sur. Desde o un de xaneiro de 2007, Romenia -onde a dereita dunha ou outra cor goberna desde o 2004- forma parte da Unión Europea, aínda que non da zona euro, conservando a súa moeda oficial, o leu. A súa capital, Bucarest, é mundialmente coñecida como "o pequeno París". Pero todo isto son datos fríos. Para o cidadán medio do Reino de España, Romenia é máis ben a quintaesencia do que se imaxina que son os países de Europa oriental: estados errados, infraestruturas ruinosas, corrupción rampante, inseguridade cidadá, atraso, emigración. Como todas as medias verdades, trátase dun lugar común que se instala facilmente no imaxinario público e tínguese pronto de connotacións racistas. Unha mostra (non a máis espectacular, pero si bastante significativa) é a insistencia dos medios de comunicación españois en mencionar repetidamente o nivel cualificación dos "nosos" emigrantes, en contraposición, cabe supor, co dos emigrantes "dos demais", aínda cando é sabido que nas facultades dos países árabes e asiáticos licéncianse anualmente centos de excelentes estudantes (cuxo destino non é mellor, senón seica peor que o dos mozos gregos e españois), e que en Europa oriental as universidades -especialmente as facultades de enxeñarías técnicas (tamén as das novas tecnoloxías da información e a comunicación)- non conseguiron ser varridas do todo polas terapias de choque ultraliberal. Sexa como for, este país de Europa oriental, esquecido, cando non directamente deostado polos seus veciños, mereceu o decembro pasado a atención dos medios de comunicación alemáns con tres noticias.
Nokia: a deslocalización da deslocalización
O socialdemócrata romanés Christian Ghinea contestou a un cuestionario da Friedrich-Ebert-Stiftung (o think tank do Partido socialdemócrata alemán) sobre o futuro da socialdemocracia europea coas seguintes afirmacións:
«o dumping social é o mellor que puido pasarlles aos traballadores romaneses nos últimos anos, dado que se trasladaron a Romenia postos de traballo de empresas de Europa occidental. Naturalmente, gustaríanos gañar tanto como a xente de Occidente, mais en realidade só temos dúas opcións, ou ben os nosos actuais postos de traballo ou ningún traballo. (A pesar de que os ingresos poden parecer ridículos para os europeos occidentais, o ingreso nominal aumentou un 75% entre 2005 e 2008 en virtude dos soldos e salarios das empresas que trasladaron as súas fábricas a Romenia). Que se supón que ten que facer un romeno que queira construír unha boa sociedade? Impedir o dumping social a fin de non pór en perigo postos de traballo en Occidente? Non é o caso?» [1]
Ghinea quizá estaba a pensar no caso de Nokia. No 2008, a multinacional finesa clausurou a súa planta en Bochum (Alemaña) e a deslocalizó a Cluj (Romanía), atraída polos baixos salarios e a práctica ausencia de sindicatos. No proceso destruíronse 2.300 empregos e uns 2.000 provedores resultaron afectados, a pesar de que Nokia recibira subvencións do goberno federal e do estado de Renania do Norte-Westfalia por valor de 90 millóns de euros. Marius Nicoară, o presidente do județ de Cluj (un político do Partido Nacional-Liberal que no 2010 foi descuberto vendo distraidamente un filme pornográfico no seu portátil durante un debate parlamentario sobre as pensións)[2], tomouse a molestia de preparalo todo para a chegada de Nokia: entregou os terreos á empresa, para a que alixeirou os trámites burocráticos e á que concedeu toda sorte facilidades fiscais e para a contratación. Business as usual. Creouse un polígono industrial de noventa hectáreas para aloxar á factoría e os seus provedores e investíronse 30 millóns de euros para que chegasen até el o tendido eléctrico, o gas e a rede de sumidoiros, así como vías de transporte para a súa distribución. Incluso o primeiro ministro romanés asistiu á cerimonia de inauguración. Nokia fixou o salario mensual dos seus traballadores romaneses en 220 euros (no 2008 o salario medio en Romanía era de 450 euros, aínda que os prezos para a vivenda e a gasolina eran similares aos de Alemaña). [3]
No 2011 Nokia decidiu que os 220 euros que cobraban os seus traballadores romaneses eran demasiados. Clausurou a súa factoría de celulares en Cluj para trasladala a China -atraída por salarios aínda máis baixos e a inexistencia, por lei, de sindicatos independentes- levándose consigo os 2.300 postos de traballo. Nos pobos próximos álzanse hoxe casas a medio construír, os carteis de "en venda" proliferan por toda a parte. Os empregados que se atrevan a falar coa imprensa arríscanse a perder as compensacións por despedimento. Segundo Nicoară -hoxe na oposición- a culpa de todo isto non hai que atribuírlla ao "capitalismo de caravana" de Nokia, senón aos propios romaneses por non ampliar e mellorar as infraestruturas para a loxística. As declaracións doutros tantos políticos e empresarios locais tratando de presentar a Cluj como un destino aínda atractivo para os investidores multiplicáronse. A maioría dos seus habitantes non comparten por desgraza a súa opinión. Moitos deles pensan en regresar ao de sempre: a agricultura, a pequena industria, a emigración. [4] Poida que Christian Ghinea e Marius Nicoară -socialdemócrata un, ultraliberal o outro, mais unidos nesta mesma empresa- se paseen por entre as rúas desertas e as fábricas pechadas da súa opus magna, con toda probabilidade condenada á ruína, e, ante a porta da fábrica, contemplen en silencio a lema de Nokia que aínda permanece sobre as súas paredes: Connecting People.
Minería legal e ilegal
Na rexión de Schiltal, en Romanía occidental, non é raro ver aquí e alá uns estraños buracos. Un par de metros de lonxitude, un par de metros de profundidade. Mihai Stoica achégase regularmente na súa deslabazada bicicleta a estas escavacións (en realidade: minas ilegais) para extraer uns cantos quilos de carbón, cargalos en sacos e levalos ao seu fogar (por chamalo dalgunha maneira) para axudar á súa familia a soportar o inverno. A historia explicouna o tageszeitung o pasado 20 de decembro.[5] Mihai Stoica é un nome falso: o protagonista desta crónica ten medo a dar o seu verdadeiro nome, porque o que fai todas as noites non só é perigoso -un coñecido seu rompeu ambas as pernas nunha caída e só con esforzo puido rubir e escapar da mina-, senón obxecto de graves multas. Pero Stoica corre ese risco porque, pola contra, a súa familia -muller e tres nenos aos que alimentar cunha axuda social de 50 euros- poderían enfermar polas baixas temperaturas, que aquí poden chegar a alcanzar o quince graos baixo cero.
Stoica era antes mineiro. Durante o réxime de Ceaucescu nesta rexión chegaron a traballar até 50.000 mineiros. Cobraban un bo salario e eran unha forza de traballo organizada que a partir do setenta chegou mesmo a plantar cara ao réxime que os empregaba, achandando así o camiño para a súa caída vinte anos despois. Logo agradecéronllo coa coñecida terapia de choque ultraliberal. O Fondo Monetario Internacional decidiu que as minas romanesas non eran competitivas: salarios altos, traballadores organizados. A mina onde traballaba Stoica foi pechada: segundo os peritos non era rendíbel. Miles de mineiros -unha das bases electorais máis fortes dos comunistas reformistas e socialdemócratas romaneses- foron despedidos. O Memorial para as Vítimas do Comunismo e da Resistencia en Bucarest celebra o movemento obreiro no Schital en 1977, pero nada di das sucesivas "mineiradas" (Mineriadă) en defensa dos dereitos sociais de todos os romaneses, especialmente a última en 1999, na que os mineiros planearon marchar sobre Bucarest para denunciar as desastrosas condicións de vida e foron recibidos polo goberno con tanques, un conflito que estivo a pique de terminar nun baño de sangue. Só 6.000 dos 50.000 mineiros que unha vez traballaron aquí seguen baixando a unha das sete minas sobreviventes e o estado romanés non ofreceu ningún programa para a reintegración no mercado laboral do resto. En Uricani, onde vive Stoica, a taxa de paro oficial é do 70%. Unha situación, como a define o autor da crónica Keno Verseck, «tráxica e á vez absurda», porque Romanía recibe centos de millóns en subvencións europeas co fin de crear postos de traballo en fábricas de mobles ou no sector turístico e que terminan perdéndose nos petos dos funcionarios corruptos.
Como tantos outros, Stoica -un fillo de campesiños que chegara desde o sur de Romanía para traballar na minería, un oficio que lle deixou varias cicatrices repartidas por todo o corpo e no que sufriu un accidente que estivo a piques de segarlle a vida debido a unha intoxicación de monóxido de carbono- perdeu o seu traballo. Coa compensación polo despedimento comprouse unha neveira, o que dá unha boa mostra da xenerosidade da empresa para cos seus traballadores. Desde entón, ademais da minería ilegal, Stoica traballou (en ocasións simultaneamente) como vendedor rueiro, limpador de chemineas, braceiro, albanel e recollendo cogomelos e froitas do bosque, todo iso para alimentar á súa familia, que vive nun pequeno andar dun húmido e ruinoso bloque de vivendas estalinista dos anos cincuenta, cuxos descoloridos motivos florais e agrícolas lembran tempos mellores. Unha cama, un par de cadeiras, unha mesa, un sofá -no que pola noite dormen os nenos- e un televisor por todo mobiliario. Nas paredes desconchadas non colga ningún cadro, ningunha imaxe nin fotografía. Stoica planea agora reunir algo de diñeiro para trasladarse o próximo verán a Andalucía para recoller froita e poder enviar diñeiro á súa familia. «A seguridade social da xente xa non conta para nada. Prometéronnos moito e non fixeron nada. Sentimos enganados.»
A situación en Roșia Montană é a contraria, mais non mellor, porque se atopa baixo o mesmo signo capitalista. Co ouro como porto seguro de investimento, a empresa romanés-canadense Rosia Montana Gold Corporation (RMGC) adquiriu o 80% do territorio municipal desta antiga localidade mineira para extraer, segundo cálculos da propia compañía, 300 toneladas de ouro e 1.500 toneladas de prata, materiais que tamén se empregan na fabricación dalgúns produtos de alta tecnoloxía. Agora a "maldición dos recursos" abátese sobre o municipio: uns 2.000 habitantes de Rosia Montana poderían ser expropiados, catro montañas reducidas a po, un val enteiro quedará alagado de barro con elevados niveis de cianuro, minas de dous mil anos de antigüidade consideradas patrimonio cultural perderanse para sempre. [6] A RMGC prometeu crear 500 postos de traballo directos, o goberno romanés elévao a 3.000 postos de traballo contando os directos e indirectos e calcula ganancias por valor de catro mil millóns de dólares estadounidenses. A xente do lugar non se fía -quizá por boas razóns: o fundador de RMGC, Frank Timis, ten un escuro pasado e foi condenado varias veces por posesión de heroína- e cre que con toda seguridade a empresa traerá ás súas propios especialistas do estranxeiro a Rosia Montana, saquearao e marcharase sen despedirse: RMGC planea explotar as minas durante 16 anos, tras os cales pecharía as instalacións comprometéndose, en principio, a limpar a zona despois. Non só as organizacións non gobernamentais, senón tamén a Academia das Ciencias romanesa oponse ao proxecto. O veciño goberno húngaro teme que se repita unha catástrofe ecolóxica como a que tivo lugar no 2000 en Baia Mare, cando romperon as paredes do depósito dunha mina de ouro liberando 100.000 metros cúbicos de auga contaminada con cianuro ao Danubio, afectando a Romanía, Ucraína, Serbia e Bulgaria. Esta catástrofe ecolóxica, considerada como a peor en Europa desde Chernóbil, obrigou a interromper o servizo de auga potábel a dous millóns e medio de persoas e causou a morte de 1.400 animais (os científicos cren que a vertedura tamén acelerou a extinción de até cinco especies de peixe). A ONG Salvemos Rosia Montana reclama que se desclasifiquen os documentos das negociacións entre o goberno romanés e a RMGC, unha investigación independente que avalíe os danos ambientais da explotación mineira, a prohibición de tecnoloxías de perforación que empreguen cianuro e a convocatoria dun referendo. Tamén chama a boicotear a todas aquelas compañías que manufacturan ou vendan produtos realizados con "ouro suxo". [7]
O Terceiro Mundo de Europa occidental
A tensión entre centro e periferia, como lembrou o ex chanceler alemán Helmut Schmidt, instalouse de novo nas relacións políticas europeas. [8] Despois de décadas vendo a súa soberanía política intervida pola Unión Soviética, Europa do Leste volve recuperar o seu status anterior á Segunda Guerra Mundial, a saber: o de Terceiro Mundo de Europa occidental. As súas reservas naturais son esquilmadas, os seus homes desempeñan os traballos peor remunerados, as súas mulleres terminan no traballo informal e con non pouca frecuencia na prostitución. Quen pode emigra. O país estáncase. Para os medios de comunicación non existen máis que como criminais ou obxecto de compaixón hipócrita. O resto do tempo son pouco máis que un buraco do que os países de Europa occidental extraen unha inxente man de obra barata coa que afundir os salarios dos seus propios traballadores: desde o 1 de maio de 2011 as empresas europeas poden contratar libremente a traballadores de toda Europa oriental. Ás veces a man de obra naufraga en terra estraña: en Hamburgo o 60% dos sen teito procede de Polonia, Bulgaria e o Báltico. [9] A terapia de shock que os cidadáns da antiga Europa oriental -incluídos os da antiga Alemaña do Leste- padeceron, a humillación á que o FMI e o Banco Mundial os someteron, a depauperación en definitiva, terán que padecela agora (se ninguén lle pon freo) os cidadáns de todo o sur de Europa. Se Michael R. Krätke resumiu a situación actual como «Grecia está en todas partes»,[8] poida que deica pouco poida resumirse como: «Agora todos somos romenos» Ironías da historia. Leccións non aprendidas.
Notas:
[1] Henning Meyer e Karl-Heinz Spiegel, "O debate sobre a 'boa sociedade'. Cara a onde vai a socialdemocracia en Europa? Claves para a análise", p. 11.
Nokia: a deslocalización da deslocalización
O socialdemócrata romanés Christian Ghinea contestou a un cuestionario da Friedrich-Ebert-Stiftung (o think tank do Partido socialdemócrata alemán) sobre o futuro da socialdemocracia europea coas seguintes afirmacións:
«o dumping social é o mellor que puido pasarlles aos traballadores romaneses nos últimos anos, dado que se trasladaron a Romenia postos de traballo de empresas de Europa occidental. Naturalmente, gustaríanos gañar tanto como a xente de Occidente, mais en realidade só temos dúas opcións, ou ben os nosos actuais postos de traballo ou ningún traballo. (A pesar de que os ingresos poden parecer ridículos para os europeos occidentais, o ingreso nominal aumentou un 75% entre 2005 e 2008 en virtude dos soldos e salarios das empresas que trasladaron as súas fábricas a Romenia). Que se supón que ten que facer un romeno que queira construír unha boa sociedade? Impedir o dumping social a fin de non pór en perigo postos de traballo en Occidente? Non é o caso?» [1]
Ghinea quizá estaba a pensar no caso de Nokia. No 2008, a multinacional finesa clausurou a súa planta en Bochum (Alemaña) e a deslocalizó a Cluj (Romanía), atraída polos baixos salarios e a práctica ausencia de sindicatos. No proceso destruíronse 2.300 empregos e uns 2.000 provedores resultaron afectados, a pesar de que Nokia recibira subvencións do goberno federal e do estado de Renania do Norte-Westfalia por valor de 90 millóns de euros. Marius Nicoară, o presidente do județ de Cluj (un político do Partido Nacional-Liberal que no 2010 foi descuberto vendo distraidamente un filme pornográfico no seu portátil durante un debate parlamentario sobre as pensións)[2], tomouse a molestia de preparalo todo para a chegada de Nokia: entregou os terreos á empresa, para a que alixeirou os trámites burocráticos e á que concedeu toda sorte facilidades fiscais e para a contratación. Business as usual. Creouse un polígono industrial de noventa hectáreas para aloxar á factoría e os seus provedores e investíronse 30 millóns de euros para que chegasen até el o tendido eléctrico, o gas e a rede de sumidoiros, así como vías de transporte para a súa distribución. Incluso o primeiro ministro romanés asistiu á cerimonia de inauguración. Nokia fixou o salario mensual dos seus traballadores romaneses en 220 euros (no 2008 o salario medio en Romanía era de 450 euros, aínda que os prezos para a vivenda e a gasolina eran similares aos de Alemaña). [3]
No 2011 Nokia decidiu que os 220 euros que cobraban os seus traballadores romaneses eran demasiados. Clausurou a súa factoría de celulares en Cluj para trasladala a China -atraída por salarios aínda máis baixos e a inexistencia, por lei, de sindicatos independentes- levándose consigo os 2.300 postos de traballo. Nos pobos próximos álzanse hoxe casas a medio construír, os carteis de "en venda" proliferan por toda a parte. Os empregados que se atrevan a falar coa imprensa arríscanse a perder as compensacións por despedimento. Segundo Nicoară -hoxe na oposición- a culpa de todo isto non hai que atribuírlla ao "capitalismo de caravana" de Nokia, senón aos propios romaneses por non ampliar e mellorar as infraestruturas para a loxística. As declaracións doutros tantos políticos e empresarios locais tratando de presentar a Cluj como un destino aínda atractivo para os investidores multiplicáronse. A maioría dos seus habitantes non comparten por desgraza a súa opinión. Moitos deles pensan en regresar ao de sempre: a agricultura, a pequena industria, a emigración. [4] Poida que Christian Ghinea e Marius Nicoară -socialdemócrata un, ultraliberal o outro, mais unidos nesta mesma empresa- se paseen por entre as rúas desertas e as fábricas pechadas da súa opus magna, con toda probabilidade condenada á ruína, e, ante a porta da fábrica, contemplen en silencio a lema de Nokia que aínda permanece sobre as súas paredes: Connecting People.
Minería legal e ilegal
Na rexión de Schiltal, en Romanía occidental, non é raro ver aquí e alá uns estraños buracos. Un par de metros de lonxitude, un par de metros de profundidade. Mihai Stoica achégase regularmente na súa deslabazada bicicleta a estas escavacións (en realidade: minas ilegais) para extraer uns cantos quilos de carbón, cargalos en sacos e levalos ao seu fogar (por chamalo dalgunha maneira) para axudar á súa familia a soportar o inverno. A historia explicouna o tageszeitung o pasado 20 de decembro.[5] Mihai Stoica é un nome falso: o protagonista desta crónica ten medo a dar o seu verdadeiro nome, porque o que fai todas as noites non só é perigoso -un coñecido seu rompeu ambas as pernas nunha caída e só con esforzo puido rubir e escapar da mina-, senón obxecto de graves multas. Pero Stoica corre ese risco porque, pola contra, a súa familia -muller e tres nenos aos que alimentar cunha axuda social de 50 euros- poderían enfermar polas baixas temperaturas, que aquí poden chegar a alcanzar o quince graos baixo cero.
Stoica era antes mineiro. Durante o réxime de Ceaucescu nesta rexión chegaron a traballar até 50.000 mineiros. Cobraban un bo salario e eran unha forza de traballo organizada que a partir do setenta chegou mesmo a plantar cara ao réxime que os empregaba, achandando así o camiño para a súa caída vinte anos despois. Logo agradecéronllo coa coñecida terapia de choque ultraliberal. O Fondo Monetario Internacional decidiu que as minas romanesas non eran competitivas: salarios altos, traballadores organizados. A mina onde traballaba Stoica foi pechada: segundo os peritos non era rendíbel. Miles de mineiros -unha das bases electorais máis fortes dos comunistas reformistas e socialdemócratas romaneses- foron despedidos. O Memorial para as Vítimas do Comunismo e da Resistencia en Bucarest celebra o movemento obreiro no Schital en 1977, pero nada di das sucesivas "mineiradas" (Mineriadă) en defensa dos dereitos sociais de todos os romaneses, especialmente a última en 1999, na que os mineiros planearon marchar sobre Bucarest para denunciar as desastrosas condicións de vida e foron recibidos polo goberno con tanques, un conflito que estivo a pique de terminar nun baño de sangue. Só 6.000 dos 50.000 mineiros que unha vez traballaron aquí seguen baixando a unha das sete minas sobreviventes e o estado romanés non ofreceu ningún programa para a reintegración no mercado laboral do resto. En Uricani, onde vive Stoica, a taxa de paro oficial é do 70%. Unha situación, como a define o autor da crónica Keno Verseck, «tráxica e á vez absurda», porque Romanía recibe centos de millóns en subvencións europeas co fin de crear postos de traballo en fábricas de mobles ou no sector turístico e que terminan perdéndose nos petos dos funcionarios corruptos.
Como tantos outros, Stoica -un fillo de campesiños que chegara desde o sur de Romanía para traballar na minería, un oficio que lle deixou varias cicatrices repartidas por todo o corpo e no que sufriu un accidente que estivo a piques de segarlle a vida debido a unha intoxicación de monóxido de carbono- perdeu o seu traballo. Coa compensación polo despedimento comprouse unha neveira, o que dá unha boa mostra da xenerosidade da empresa para cos seus traballadores. Desde entón, ademais da minería ilegal, Stoica traballou (en ocasións simultaneamente) como vendedor rueiro, limpador de chemineas, braceiro, albanel e recollendo cogomelos e froitas do bosque, todo iso para alimentar á súa familia, que vive nun pequeno andar dun húmido e ruinoso bloque de vivendas estalinista dos anos cincuenta, cuxos descoloridos motivos florais e agrícolas lembran tempos mellores. Unha cama, un par de cadeiras, unha mesa, un sofá -no que pola noite dormen os nenos- e un televisor por todo mobiliario. Nas paredes desconchadas non colga ningún cadro, ningunha imaxe nin fotografía. Stoica planea agora reunir algo de diñeiro para trasladarse o próximo verán a Andalucía para recoller froita e poder enviar diñeiro á súa familia. «A seguridade social da xente xa non conta para nada. Prometéronnos moito e non fixeron nada. Sentimos enganados.»
A situación en Roșia Montană é a contraria, mais non mellor, porque se atopa baixo o mesmo signo capitalista. Co ouro como porto seguro de investimento, a empresa romanés-canadense Rosia Montana Gold Corporation (RMGC) adquiriu o 80% do territorio municipal desta antiga localidade mineira para extraer, segundo cálculos da propia compañía, 300 toneladas de ouro e 1.500 toneladas de prata, materiais que tamén se empregan na fabricación dalgúns produtos de alta tecnoloxía. Agora a "maldición dos recursos" abátese sobre o municipio: uns 2.000 habitantes de Rosia Montana poderían ser expropiados, catro montañas reducidas a po, un val enteiro quedará alagado de barro con elevados niveis de cianuro, minas de dous mil anos de antigüidade consideradas patrimonio cultural perderanse para sempre. [6] A RMGC prometeu crear 500 postos de traballo directos, o goberno romanés elévao a 3.000 postos de traballo contando os directos e indirectos e calcula ganancias por valor de catro mil millóns de dólares estadounidenses. A xente do lugar non se fía -quizá por boas razóns: o fundador de RMGC, Frank Timis, ten un escuro pasado e foi condenado varias veces por posesión de heroína- e cre que con toda seguridade a empresa traerá ás súas propios especialistas do estranxeiro a Rosia Montana, saquearao e marcharase sen despedirse: RMGC planea explotar as minas durante 16 anos, tras os cales pecharía as instalacións comprometéndose, en principio, a limpar a zona despois. Non só as organizacións non gobernamentais, senón tamén a Academia das Ciencias romanesa oponse ao proxecto. O veciño goberno húngaro teme que se repita unha catástrofe ecolóxica como a que tivo lugar no 2000 en Baia Mare, cando romperon as paredes do depósito dunha mina de ouro liberando 100.000 metros cúbicos de auga contaminada con cianuro ao Danubio, afectando a Romanía, Ucraína, Serbia e Bulgaria. Esta catástrofe ecolóxica, considerada como a peor en Europa desde Chernóbil, obrigou a interromper o servizo de auga potábel a dous millóns e medio de persoas e causou a morte de 1.400 animais (os científicos cren que a vertedura tamén acelerou a extinción de até cinco especies de peixe). A ONG Salvemos Rosia Montana reclama que se desclasifiquen os documentos das negociacións entre o goberno romanés e a RMGC, unha investigación independente que avalíe os danos ambientais da explotación mineira, a prohibición de tecnoloxías de perforación que empreguen cianuro e a convocatoria dun referendo. Tamén chama a boicotear a todas aquelas compañías que manufacturan ou vendan produtos realizados con "ouro suxo". [7]
O Terceiro Mundo de Europa occidental
A tensión entre centro e periferia, como lembrou o ex chanceler alemán Helmut Schmidt, instalouse de novo nas relacións políticas europeas. [8] Despois de décadas vendo a súa soberanía política intervida pola Unión Soviética, Europa do Leste volve recuperar o seu status anterior á Segunda Guerra Mundial, a saber: o de Terceiro Mundo de Europa occidental. As súas reservas naturais son esquilmadas, os seus homes desempeñan os traballos peor remunerados, as súas mulleres terminan no traballo informal e con non pouca frecuencia na prostitución. Quen pode emigra. O país estáncase. Para os medios de comunicación non existen máis que como criminais ou obxecto de compaixón hipócrita. O resto do tempo son pouco máis que un buraco do que os países de Europa occidental extraen unha inxente man de obra barata coa que afundir os salarios dos seus propios traballadores: desde o 1 de maio de 2011 as empresas europeas poden contratar libremente a traballadores de toda Europa oriental. Ás veces a man de obra naufraga en terra estraña: en Hamburgo o 60% dos sen teito procede de Polonia, Bulgaria e o Báltico. [9] A terapia de shock que os cidadáns da antiga Europa oriental -incluídos os da antiga Alemaña do Leste- padeceron, a humillación á que o FMI e o Banco Mundial os someteron, a depauperación en definitiva, terán que padecela agora (se ninguén lle pon freo) os cidadáns de todo o sur de Europa. Se Michael R. Krätke resumiu a situación actual como «Grecia está en todas partes»,[8] poida que deica pouco poida resumirse como: «Agora todos somos romenos» Ironías da historia. Leccións non aprendidas.
Notas:
[1] Henning Meyer e Karl-Heinz Spiegel, "O debate sobre a 'boa sociedade'. Cara a onde vai a socialdemocracia en Europa? Claves para a análise", p. 11.
[2] "Un senator se uita a un filme porno în timpul dezbaterii Legii pensiilor", Realitatea, 10 de maio de 2010.
[3] "Nokia: Plant Closure in Germany", Made in Germany, Deutsche Welle, data de emisión: 10 de febreiro de 2008.
[4] "Nokia macht in Rumänien dicht", Made in Germany, Deutsche Welle, data de emisión: 7 de decembro de 2011; "Romania's 'Nokia city' hopes dashed", BBC, data de emisión: 22 de decembro de 2011.
[5] Keno Verseck, "Dás aufgegebene Revier", taz, 20 de decembro de 2011.
[6] Jeroen Kulper, "Sogar die Toten hauen ab", Freitag, 15 de decembro de 2011.
[7] Save Rosia Montana: http://rosiamontana.org/en/.
[8] Rafael Poch, "Hai otra Alemania", La Vangardia, 5 de decembro de 2011.
[9] Hanning Voigts, "Wenn nichts mehr bleibt als die Straße", Freitag, 15 de decembro de 2011.
[10] Michael R. Krätke, "A terceira etapa da Gran Crise: Grecia está en todas partes", Sin Permiso, 4 de abril de 2010.
Nenhum comentário:
Postar um comentário