Dean Baker. Artigo tirado de SinPermiso (aquí) e traducido por nós. Dean Baker é codirector do Center for Economic and Policy Research (CEPR). É tamén autor de Plunder and Blunder: The Rise and Fall of the Bubble Economy e False Profits: Recoverying From the Bubble Economy.
A quen pensaron que xa presenciaran suficiente tolemia financeira por parte deste pequeno país-illa espéralles unha grande sorpresa: a tolaría non fixo máis que empezar. Islandia parece estar a considerar adoptar o dólar canadense como moeda oficial. Resulta difícil saber por onde empezar a ridiculizar tal consideración. Se tivesen algo de sentido común, os islandeses estarían a dar grazas cada día ao deus das pequenas divisas polo feito de que o seu país teña propia moeda e de que non formase parte da eurozona no momento de implosión do sistema financeiro.
Grazas a ter a súa propia divisa, Islandia puido levar a cabo os axustes necesarios fronte á crise permitindo que o valor da súa moeda diminuíse en relación coas dos seus socios comerciais. Isto encareceu as importacións reducindo considerabelmente o seu volume. A coroa islandesa, cun valor decrecente, abaratou as exportacións e conduciunas a un aumento de volume repentino. O efecto deste cambio nos prezos relativos foi que o déficit de mercado masivo de Islandia, o cal se disparou a máis do 28 por cento do PIB en 2008, proxectase volverse un superávit de máis do 3,0 por cento do PIB este ano. Este incríbel xiro restableceu o crecemento económico en 2011 e comezado a diminuír a taxa de desemprego do país.
A taxa de desemprego do 6,7 por cento rexistrada no cuarto trimestre do 2011 supón un nivel alto en relación cos estándares de Islandia, pero pinta moi ben en comparación coas dos países en crises vinculados ao euro. A taxa de desemprego máis recentemente rexistrada en Portugal foi do 13,6 por cento, en Irlanda do 14,5 por cento, en Grecia do 19,2 por cento e en España do 22,9 por cento.
Estes países sufriron a desgraza de estar no euro por tres motivos. En primeiro lugar, estaban suxeitos á permanente obsesión do Banco Central Europeo (BCE) coa inflación. Mentres que grande parte da carga da débeda do cidadán islandés medio foi paliada con dous anos dunha inflación do 12 por cento (2008 e 2009), os debedores dos países en crises da eurozona tiveron que sufrir a celebración do BCE por perpetuar unha inflación baixa.
En segundo lugar, ao non poder devaluar a súa moeda, os países da eurozona non puideron confiar nun aumento nas exportacións netas co fin de proporcionar o mesmo estímulo ao crecemento que Islandia. Finalmente, ser parte da zona euro significaba que o BCE, xunto cos seus aliados o FMI e a Comisión Europea, podían esixir recortes orzamentarios e incrementos nos impostos mesmo a metade dunha recesión aguda, decelerando aínda máis as economías dos países en crises.
Os desequilibrios creados polos excesos financeiros de Islandia na última década empequenecen calquera cousa vista en países afectados da eurozona. O déficit da súa conta corrente explotou a un incrible 26 por cento do PIB en 2006. Isto bastou para chamar a atención do FMI, unha organización á que normalmente non molestan as exuberancias irracionais dos mercados privados. Se Islandia non gozase da liberdade de utilizar a desvalorización da súa moeda como parte fundamental do seu proceso de axuste, podería estar agora contemplando unha década ou máis de estancamento e de alto desemprego.
Con todo, no canto de celebrar a súa boa sorte, os líderes islandeses parecen estar resoltos a forzar ao país a entrar no mesmo tipo de corpiño que os seus menos afortunados veciños. Se Islandia unísese a calquera grande bloque monetario, perdería inmediatamente a flexibilidade que lle protexeu na súa recuperación da crise. Por este motivo, debería ir con extremo coidado cos termos baixo os que renuncia ao control da súa moeda.
Aínda así, a elección de Islandia é especialmente bizarra. Sendo un dos grandes exportadores de petróleo, a moeda de Canadá ten tendencia a seguir os cambios do prezo do cru. Isto significa que cando o prezo do petróleo sexa alto, a moeda canadense e a islandesa aumentarán de valor. Haberá entón un efecto directo no aumento dos bens e servizos islandeses relativos aos prezos doutros países.
Iso fará a Islandia menos competitiva na economía mundial. Acabará entón adquirindo importacións baratas do estranxeiro no canto de producir bens e servizos domésticos e as súas exportacións, por exemplo o turismo, diminuirán ao decidir o resto que Islandia é demasiado cara.
Canadá tamén ten este problema. Nos últimos meses houbo varios exemplos nos que grandes fabricantes anunciaron a súa decisión de trasladarse aos Estados Unidos para beneficiarse dos custos relativamente baixos. A diferenza entre Canadá e Islandia nesta historia é que Canadá gozará de ingresos grazas ao petróleo que lle axudarán a mellorar o desprazamento resultante dun aumento no valor da súa moeda. Islandia ten poucas probabilidades de poder participar da riqueza do petróleo canadense da mesma forma.
A última vez que os líderes de Islandia infectáronse de ideas absurdas sobre a economía contrataron a Frederick Mishkin, un prominente economista estadounidense que dicía que todo ía ben aínda a propósito de que o sistema financeiro estaba apunto de implosionar. Esperemos que os axentes públicos tomen un rumbo máis serio esta vez.
Grazas a ter a súa propia divisa, Islandia puido levar a cabo os axustes necesarios fronte á crise permitindo que o valor da súa moeda diminuíse en relación coas dos seus socios comerciais. Isto encareceu as importacións reducindo considerabelmente o seu volume. A coroa islandesa, cun valor decrecente, abaratou as exportacións e conduciunas a un aumento de volume repentino. O efecto deste cambio nos prezos relativos foi que o déficit de mercado masivo de Islandia, o cal se disparou a máis do 28 por cento do PIB en 2008, proxectase volverse un superávit de máis do 3,0 por cento do PIB este ano. Este incríbel xiro restableceu o crecemento económico en 2011 e comezado a diminuír a taxa de desemprego do país.
A taxa de desemprego do 6,7 por cento rexistrada no cuarto trimestre do 2011 supón un nivel alto en relación cos estándares de Islandia, pero pinta moi ben en comparación coas dos países en crises vinculados ao euro. A taxa de desemprego máis recentemente rexistrada en Portugal foi do 13,6 por cento, en Irlanda do 14,5 por cento, en Grecia do 19,2 por cento e en España do 22,9 por cento.
Estes países sufriron a desgraza de estar no euro por tres motivos. En primeiro lugar, estaban suxeitos á permanente obsesión do Banco Central Europeo (BCE) coa inflación. Mentres que grande parte da carga da débeda do cidadán islandés medio foi paliada con dous anos dunha inflación do 12 por cento (2008 e 2009), os debedores dos países en crises da eurozona tiveron que sufrir a celebración do BCE por perpetuar unha inflación baixa.
En segundo lugar, ao non poder devaluar a súa moeda, os países da eurozona non puideron confiar nun aumento nas exportacións netas co fin de proporcionar o mesmo estímulo ao crecemento que Islandia. Finalmente, ser parte da zona euro significaba que o BCE, xunto cos seus aliados o FMI e a Comisión Europea, podían esixir recortes orzamentarios e incrementos nos impostos mesmo a metade dunha recesión aguda, decelerando aínda máis as economías dos países en crises.
Os desequilibrios creados polos excesos financeiros de Islandia na última década empequenecen calquera cousa vista en países afectados da eurozona. O déficit da súa conta corrente explotou a un incrible 26 por cento do PIB en 2006. Isto bastou para chamar a atención do FMI, unha organización á que normalmente non molestan as exuberancias irracionais dos mercados privados. Se Islandia non gozase da liberdade de utilizar a desvalorización da súa moeda como parte fundamental do seu proceso de axuste, podería estar agora contemplando unha década ou máis de estancamento e de alto desemprego.
Con todo, no canto de celebrar a súa boa sorte, os líderes islandeses parecen estar resoltos a forzar ao país a entrar no mesmo tipo de corpiño que os seus menos afortunados veciños. Se Islandia unísese a calquera grande bloque monetario, perdería inmediatamente a flexibilidade que lle protexeu na súa recuperación da crise. Por este motivo, debería ir con extremo coidado cos termos baixo os que renuncia ao control da súa moeda.
Aínda así, a elección de Islandia é especialmente bizarra. Sendo un dos grandes exportadores de petróleo, a moeda de Canadá ten tendencia a seguir os cambios do prezo do cru. Isto significa que cando o prezo do petróleo sexa alto, a moeda canadense e a islandesa aumentarán de valor. Haberá entón un efecto directo no aumento dos bens e servizos islandeses relativos aos prezos doutros países.
Iso fará a Islandia menos competitiva na economía mundial. Acabará entón adquirindo importacións baratas do estranxeiro no canto de producir bens e servizos domésticos e as súas exportacións, por exemplo o turismo, diminuirán ao decidir o resto que Islandia é demasiado cara.
Canadá tamén ten este problema. Nos últimos meses houbo varios exemplos nos que grandes fabricantes anunciaron a súa decisión de trasladarse aos Estados Unidos para beneficiarse dos custos relativamente baixos. A diferenza entre Canadá e Islandia nesta historia é que Canadá gozará de ingresos grazas ao petróleo que lle axudarán a mellorar o desprazamento resultante dun aumento no valor da súa moeda. Islandia ten poucas probabilidades de poder participar da riqueza do petróleo canadense da mesma forma.
A última vez que os líderes de Islandia infectáronse de ideas absurdas sobre a economía contrataron a Frederick Mishkin, un prominente economista estadounidense que dicía que todo ía ben aínda a propósito de que o sistema financeiro estaba apunto de implosionar. Esperemos que os axentes públicos tomen un rumbo máis serio esta vez.
Nenhum comentário:
Postar um comentário